Ingres ve Avrupa'da Neoklasizm

Öncelikle, bloga uzun zaman ara verdiğim için kusura bakmayın. Neoklasizme Ingres'ten devam ediyoruz.

Bir diğer neoklasik ressam Ingres (1780-1867)'dir. Estetik amaçları pek anlaşılamayan bir sanatçı olarak bilinir. 1806'da Salon yarışmasına gönderilen yapıtları küçümsenerek refüze edilmiştir. Rafael'e, Fransız ve Flaman primitif sanatına yakınlık duymuştur. Floransa'daki Masaccio freskoları onu çok etkilemiştir. Sanatçının "Odalık" ve "Türk Hamamı" gibi yapıtları çok dikkat çekmiştir.


"Odalık ile Köle", Jean Auguste Dominique Ingres, 1842

Bu dönemde Fransa'da insana dayalı Neoklasizm gelişirken, yani bir portre ve ifade olgusu ağırlıktayken İngiltere'de manzara resimlerinde, özellikle suluboya çokça kullanılmıştır. Bunun yanısıra "yaşam ile ölüm arasındaki hayvan mücadeleleri" de önemli bir konu olarak dikkat çekmiştir.

Bu yöndeki önemli isimlerden birisi de George Stubbs'tur. Öncelikle bir anatomici olan ressamın at betimlemeleri, saatler süren gözlem ve bilimsel çalışmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Stubbs'ın hareketin mekaniğini betimlemek için atların kemik ve kas sistemini incelemiş, çeşitli açılardan ayrıntılı anatomik çizimler yapmıştır. Resimleri ustalıklı bir desen ve kompozisyon anlayışının ürünüdür.

"Nehir manzarasında kısraklar ve taylar" (1763-68), George Stubbs

İtalya'da neoklasizm döneminde şehrin resimlerinin yapıldığını görüyoruz. Bu resimlere Vedute (it. görünümler) resimleri de denmektedir. Bu sanatçılar foto-gerçekçi tarzda ele aldıkları İtalya'nın önemli meydanlarını, şehrin köşelerini resimlerine aktarmışlardır. Resmettikleri yerlerin topografik karakterlerini ortaya koymak en önemli özellikleridir. Bunlar biz izleyiciler için birer belge anlamı da taşımaktadırlar.


"Vedute von San Giuseppe di Castello" 1737, Giovanni Antonio Canal Canaletto

Kısaca resim sanatının belki de fotoğraf sanatı ile eşdeğer anlama ulaştığı bir resim kulvarını da Vedute ressamları oluşturmaktadır. Bu kulvardaki önemli sanatçılar; Canaletto, Pannini, Guardi'dir.

İspanya'da neoklasizm: Başlıca ressamı Goya (1746-1828)'dır. İspanyol halk hayatını, boğa güreşlerini, engizisyon sahnelerini, renkli, dramatik ve karakterize bir biçimde resmetti. Başarı kazandı. 1775'te sanat akademisinin müdürü oldu. Bir yıl sonra da Kral 3. Charles'in saray ressamlığına getirildi. Bu yeri 4. Charles zamanında da korundu.


"Çıplak Maya", 1800, Francisco Goya

Serbest anlatımı, acı bir şekilde karakter yakalayışı, doğa yorumu yoluyla kazanmıştı. Gözlem ve yorumun bu gücü zamanla Goya'nın dev kişiliğini oluşturdu. Gerçeği söyleyiş biçimi onun ünlü çıplak ve giyinik Maya'larında da görülür. Onun Maya'sı antik dönemin efsanevi tanrıça kadını değil, yaşayan çağdan güzel bir kadındı.İhtilal döneminin bu büyük sanatçısı kralların ideal tipine, asilzadelere önem vermedi. Onları bütün çirkinlikleriyle boyadı.

Çağının bütün felaketlerinin nedenlerine inen düşünür bir dev ressamdır. O da Rembrandt gibi yaşı ilerledikçe boyanın maddesel anlatımına yönelmiştir. Rembrandt gibi o da bir çok asit oyma bırakmıştır. Bunların çoğu yalnızca çizgileri değil, gölgedeki bölgeleri belirtmeye olanak veren ve AKVATİNTA (aqua tinta) yani leke baskı denilen yeni bir teknikle yapılmıştır. Çoğunlukla bunlar büyücü kadınların ve gizemli karaltıların hayali görüntüleridir bunlar. Ve daha çok Goya'nın İspanya'da kendisinin denediği, insanın acımasızlığı ve baskıya, aptallık ve gericiliğe karşı suçlamaları olmak savındadır. Kimi zaman da sadece kişisel kabuslarına biçim verir gibidirler.


"Que se la Uevaron" (Akvatinta), Francisco Goya

Dikkat edilirse, krallıklarda mutlak idare, ideal antik çizgisel anlatıma önem verilmiş. Burjuvanın egemen olduğu parlamenter rejimlerde ise hayatı gerçeği ile yansıtmak yoluna gidilmiştir. Avrupa'da parlamenter idareler çöktükçe ve sanatçılar saray çevrelerinden uzaklaştıkça rengin yaşam ile birleşmesine önem verilmeye başlanmıştır. Bu nedenle romantik resim dönemi, renk sorunlarının incelenip değerlendirilmesine yol açmıştı.

Resim 3: https://www.reproarte.com/files/images/C/canaletto_/0074-0049_s-giuseppe_di_castello.jpg
Resim 5: http://www.galerienewart.de/galerie/hilfe.htm